الزامات شناخت مسائل فرهنگی اجتماعی عربستان ٦

مناظره دکتر درخشان و دکتر غنی نژاد در نخستین هفته اردیبهشت 1402 بحث و نظر زیاد و متنوعی در جامعه ایجاد کرد. از همه مهمتر شاید این مناظره از این جهت حائز اهمیت باشد که چنین مناظره ای با حضور همین اساتید در سال 1387 نیمه تمام ماند! و یکی از طرف مناظره در اعتراض به روند حاکم بر مدیریت گفنگو و مناظره صحنه را ترک کرد!! مرور برخی مباحث و انتقادات مطرح شده در اینجا خالی از لطف نیست: توکلی «پارادوکس  آزادی در لیبرالسم اقتصادی» را عنوان بحث خود انتخاب کرده است؛  دکتر غنی نژاد در مناظره با دکتر درخشان، آزادی را تقدیس کرد و به عرش برد، ولی سوال، آزادی از چه چیزی مطلوب است ؟  ❇️آمارتیا سن یکی از فیلسوفان اقتصادی معاصر  تلاش می کند در کتاب توسعه به مثابه آزادی (development as freedom) بین عقل و میل آشتی برقرار کند. وی می‌گوید توسعه یعنی افراد آزاد باشند که راهی که بر آن دلیل دارند را دنبال کنند. ❇️ تحلیل او وظیفه گرایانه کانتی است و تلاش کرده بین عقل گرایی و لیبرالیسم آشتی برقرار کند. او به شدت مطلوبیت گرایی غالب در اقتصاد را نقد می کند و از  انسان اقتصادی آن با عنوان عاقل دیوانه (rational fool) یاد می‌کند ✳️ ولی تلاش سن با رویکرد غالب در اقتصاد که اقتصاد و توسعه را میل-محور تعریف می کنند متفاوت است. علاوه بر اینکه تلاش سن هم به خاطر رویکرد الحادی اش به نتیجه نمی رسد و در نهایت او هم به امیال انسان تن می دهد. باز هم آزادی یعنی تبعیت از امیال نفسانی. ❇️عقبه اقتصاد متعارف به رویکرد میل محور امثال هیوم  و سپس بنتام  بر می‌گردد که بر اساس آن کاری درست است که امیال و لذت انسان را بیشینه کند، در این قضاوت جایی برای خدا و جهان‌بینی الهی وجود ندارد، الزامات شناخت مسائل فرهنگی اجتماعی عربستان ٦...

مناظره دکتر درخشان و دکتر غنی نژاد در نخستین هفته اردیبهشت 1402 بحث و نظر زیاد و متنوعی در جامعه ایجاد کرد. از همه مهمتر شاید این مناظره از این جهت حائز اهمیت باشد که چنین مناظره ای با حضور همین اساتید در سال 1387 نیمه تمام ماند! و یکی از طرف مناظره در اعتراض به روند حاکم بر مدیریت گفنگو و مناظره صحنه را ترک کرد!! مرور برخی مباحث و انتقادات مطرح شده در اینجا خالی از لطف نیست: قوانین اقتصادی وضع می‌شوند نه کشف ✅دکتر  غنی نژاد در مناظره با دکتر  درخشان می‌گفت : ما قوانین را کشف می‌کنیم، قاعدتاً هم منظورش قواعدی است که بر افراد حاکم است. ❇️ ایشان بین قوانین عینی و قوانین وضعی خلط کرده‌اند. قانون تقاضا یک قانون عینی است که از رفتار انسانها کشف می‌شود، ولی قانون مالیاتی قاعده‌ای است که برای تنظیم رفتار وضع می‌شود. ✅ قوانین عینی شدیداً تحت تأثیر قوانین وضعی قرار دارند، حتی قانون تقاضا متاثر از این است که شما چه قواعدی بر بازار حاکم کنید.  بله دکتر غنی نژاد تحت تاثیر اندیشه اقتصاد لیبرالی محض است که از قانون طبیعی (natural law) و نظم طبیعی (natural order) حمایت می‌کند که بر اساس آن هر نظم فاقد مداخله‌ای مطلوب است حتی اگر به بی‌عدالتی و استثمار محرومان بینجامد، که البته از نظر آنها محصول نظم به اصطلاح خودجوش بازار عین عدالت است. ✅ همین امر اختلاف دیدگاه امثال ایشان با اقتصادهای الهی از جمله اقتصاد اسلامی است، قوانین اقتصادی مطلوب قوانینی نیستند که از نظم کور بازاری حاصل می‌شوند، بلکه قواعدی می‌باشند که وضع می‌کنیم تا نظم بازار را در راستای عدالت اقتصادی تنظیم کنیم   ✅۷۰ فقیه شیعه قانون اساسی را نوشتند ولی جامعه آن را امضا کرد مردم به آن رای دادند   الزامات شناخت مسائل فرهنگی اجتماعی عربستان ٦...

مناظره دکتر درخشان و دکتر غنی نژاد در نخستین هفته اردیبهشت 1402 بحث و نظر زیاد و متنوعی در جامعه ایجاد کرد. از همه مهمتر شاید این مناظره از این جهت حائز اهمیت باشد که چنین مناظره ای با حضور همین اساتید در سال 1387 نیمه تمام ماند! و یکی از طرف مناظره در اعتراض به روند حاکم بر مدیریت گفنگو و مناظره صحنه را ترک کرد!! مرور برخی مباحث و انتقادات مطرح شده در اینجا خالی از لطف نیست: مناظره موسی غنی‌نژاد و مسعود درخشان، مناظره‌ای واقعی بود و دو طرف بدون هیچ ملاحظه و تعارفی بحث‌های خود را مطرح کردند. نکته جالب توجه در این مناظره تفاوت دو رویکرد و دو نگاه متفاوت به اقتصاد بود. مهم‌ترین خروجی این مناظره این بود که ما در دانش اقتصاد چیزی به‌عنوان علم محض نداریم که قائل باشیم همه اقتصاددان‌ها سر گزاره‌هایی توافق کامل دارند. علی‌رغم اینکه غنی‌نژاد از علم اقتصاد حرف می‌زد، علم اقتصادی که او می‌گفت، علمی محض نبود که هیچ جهت‌گیری و هیچ قضاوت ارزشی درمورد آن نباشد. طبیعتا اگر علم را صرفا به معنای استدلال و ارائه شواهدی برای ادعاها بدانیم، دو طرف هر دو این ملاک‌ها را داشتند. هر دو طرف مناظره برای خود استدلال داشتند و شواهدی داشتند و نکاتی را مطرح می‌کردند و ادعاهایی داشتند. برای برخی از ادعاها شواهد و مدارکی ارائه شد و برای برخی نشد. اما اینکه بگوییم یک طرف مناظره ادعا می‌کند که من علم محض هستم و طرف دیگر فقط شعار و ایدئولوژی است و فقط هیاهو است، خروجی بحث این را نشان نداد و برعکس این را نشان داد که هر دو طرف هم گزاره‌های هنجاری و جهت‌گیری‌های ارزشی دارند و باید و نباید‌هایی را مفروض داشتند، هم برای این جهت‌گیری‌ها با کم و بیش و با قوت ضعف استدلال‌هایی داشتند. اصلا تفکیک علم از الزامات شناخت مسائل فرهنگی اجتماعی عربستان ٦...

مناظره دکتر درخشان و دکتر غنی نژاد در نخستین هفته اردیبهشت 1402 بحث و نظر زیاد و متنوعی در جامعه ایجاد کرد. از همه مهمتر شاید این مناظره از این جهت حائز اهمیت باشد که چنین مناظره ای با حضور همین اساتید در سال 1387 نیمه تمام ماند! و یکی از طرف مناظره در اعتراض به روند حاکم بر مدیریت گفنگو و مناظره صحنه را ترک کرد!! مرور برخی مباحث و انتقادات مطرح شده در اینجا خالی از لطف نیست: ▫️مناظره دکتر غنی نژاد به عنوان نماد اقتصاد سرمایه داری و دکتر درخشان، یک اتفاق نادر در عرصه رسانه ملی بود که از زوایای متعددی می تواند جالب و شنیدنی باشد. سالهای متمادی هرچه فریاد زده می شد که اندیشه حاکم بر اقتصاد کشور، تفکرات اقتصادی جان لاک و متفکران سرمایه سالار غربی است، پاسخ روشنی دریافت نمی شد و دولت های اصلاح طلب و اصولگرا یکی پس از دیگری با قیافه های متفاوت، امّا مصمم در اجرای دستورالعمل های اقتصادی بانک جهانی، بن بست مخوفی در عرصه اقتصادی ایجاد کرده اند که وضعیت فعلی کشور، نمایانگر همین بن بست است.   ▫️دکتر غنی نژاد با این ادعا به میدان آمد که اقتصاد، یک علم است و فقط اقتصاددانان مجاز به تحلیل پیرامون کارکردهای آن هستند و فقهاء و فقه حق اظهار نظر در این زمینه را ندارند و مدعی شد مرحوم امام (ره) و مقام معظم رهبری هم اگر سخنی در این زمینه گفته باشند، مبتنی بر رویکردهای علمی نیست و نمی تواند قابل پذیرش باشد.   ▫️اینک ضمن تشکر از آقای غنی نژاد که صادقانه سخن گفته و چهره جریان مدافع اقتصاد لیبرالی را آشکار کرد، نکاتی را متذکر می شوم. بنده اقتصاددان نیستم، اما ترکش های اقتصاد مورد ادعای جریان غربگرا را بر سراسر وجودم احساس می کنم، لذا از زاویه یک شهروند درگیر و گرفتار نکاتی را الزامات شناخت مسائل فرهنگی اجتماعی عربستان ٦...

مناظره دکتر درخشان و دکتر غنی نژاد در نخستین هفته اردیبهشت 1402 بحث و نظر زیاد و متنوعی در جامعه ایجاد کرد. از همه مهمتر شاید این مناظره از این جهت حائز اهمیت باشد که چنین مناظره ای با حضور همین اساتید در سال 1387 نیمه تمام ماند! و یکی از طرف مناظره در اعتراض به روند حاکم بر مدیریت گفنگو و مناظره صحنه را ترک کرد!! مرور برخی مباحث و انتقادات مطرح شده در اینجا خالی از لطف نیست: نگاه یک دانشجوی فلسفه به مناظره دکتر درخشان و دکتر غنی نژاد:   به نظرم این مناظره بیشتر از اینکه برای یه دانشجوی اقتصاد که در یک فضای پارادایمی مشخصی تربیت شده جذابیت داشته باشه برای دانشجوی فلسفه که سعی می کنه نگاه فراپارادایمی داشته باشه جذابیت داشت من که حقیقتا از این جدل علمی لذت بردم مباحث بیشتر از اون که رنگ و بوی فلسفه اقتصاد داشته باشه رنگ و بوی فلسفی داشت و تقابل دو نوع نگاه رو نشون می داد نگاهی که علم رو مساوی science می دونه و هرحرفی خارج از پارادایم رایج علمی حاکم را حرفی غیرعلمی و ناشی از ایدئولوژی شخصی فرد تلقی می کنه و نگاهی که سعی در نشان دادن بن بست های فکری پارادایم موجود دارد و به نقد آن میپردازد و با متصل شدن به اصول و مبانی فرا انسانی سعی در حل مسائل و این بن بست ها دارد ( نگاهی کاملا افلاطونی و کلاسیک) مناظره دو شب پیش شباهت زیادی به مناظرات افلاطون با سوفسطائیان داشت ( سوفیست ها دانشمندها و رجل سیاسی و مؤثر زمان افلاطون بودن که حکم اعدام سقراط رو صادر کردن، و افلاطون شاگرد سقراط هست) در بسیاری از مناظرات، افلاطون به تمسخر و نهیب میپردازه تا طرف مقابل رو از خواب جزمی بیدار کنه. در نگاه اول بازنده مناظرات سقراط و افلاطون بودن و اکثریت پیروزی نهایی را از آن پرتاگوراس و الزامات شناخت مسائل فرهنگی اجتماعی عربستان ٦...